چند روش تعیین ارزش و تعرفه کالا

تا به حال در مقالات مختلف در خصوص واردات کالا و هزینه‌های آن صحبت کرده‌ایم، همچنین فرمول محاسبه قیمت تمام شده کالای وارداتی را نیز بررسی کردیم. همان‌طور که در این مقالات مشاهده کردید مهم‌ترین نکته برای تشخیص و محاسبه هزینه‌های واردات کالا قیمت یا ارزش آن کالا است. از این رو می‌خواهیم در مورد ارزش کالا و روش‌های تعیین ارزش کالا توضیحات بیشتری را ارائه دهیم. امید است با آشنایی هرچه بیشتر با این مفاهیم بتوانید با برنامه‌ریزی بهتر به واردات کالا مشغول شده و سودهای کلان به دست بیاورید.

ارزش و تعرفه کالا چیست؟

اشاره کردیم که یکی از مهم‌ترین مواردی که نتیجه مثبت و سودآور تجارت و واردات کالا به تعیین دقیق آن وابسته بوده، ارزش و تعرفه کالا است. اما ارزش و تعرفه کالا چیست؟ اگر بخواهیم تعریفی ساده از ارزش کالا ارائه دهیم باید در ابتدا این نکته را یادآور شویم که ارزش گمرکی تنها قیمت کالای وارداتی نیست. تمام هزینه‌هایی که واردکننده از ابتدای فرآیند خرید کالا تا ورود کالا به گمرک پرداخت خواهد کرد، ارزش کالا را تشکیل می‌دهند. این هزینه‌ها شامل مواردی از جمله حمل‌ونقل، بیمه و ‌.... است. ارزش و تعرفه کالا پایه اصلی محاسبات عوارض و هزینه گمرکی برای ترخیص کالا از گمرک بوده‌ و این موضوع یکی دیگر از دلایلی است که بر اهمیت محاسبه و تعیین ارزش و تعرفه کالا تاثیر خواهد گذاشت. در ادامه به روش‌های محاسبه و تعیین ارزش و تعرفه کالا می‌پردازیم تا بتوان با اطلاعات دقیق از هزینه‌ها و عوارض گمرکی، برنامه‌ریزی بی‌نقصی برای واردات کالا انجام داد. 

عوامل موثر در تعیین ارزش کالا

عوامل متعددی در تعیین ارزش و تعرفه کالا موثر هستند. با توجه به این‌که ارزش کالا مبنای محاسبات مهمی در زمان ترخیص گمرک و پرداخت حقوق و عوارض گمرکی خواهد بود، تعیین دقیق آن از بروز جریمه یا هزینه‌های اضافه جلوگیری خواهد کرد. به‌طورکلی کیفیت کالا، کشور محل ساخت و تولید کالا، هزینه‌های حمل‌و‌نقل کالا در کشور مبدا و در ادامه تا کشور مقصد، هزینه‌های بیمه و باربری و … از جمله عوامل مهمی هستند که در تعیین ارزش و تعرفه کالا نقش اساسی ایفا خواهند کرد. 

ارزش گمرکی کالا چیست؟

تا به اینجا دانستیم ارزش کالای وارد شده در گمرک شامل هزینه‌های مختلفی است. از این رو در قانون امور گمرکی ارزش کالاهای وارداتی با پارامترهای ذیل محاسبه خواهد شد.

• بهای سیف کالا: قیمت سیف کالا از محاسبه هزینه خرید کالا، باربری و  بیمه به دست خواهد آمد. پیشنهاد می‌شود برای آشنایی بیشتر مقاله فرمول محاسبه قیمت تمام شده کالاهای وارداتی را مطالعه نمایید.
• کلیه هزینه‌های افتتاح اعتبار یا واریز برات
• کلیه هزینه‌های مربوط به حق استفاده از نام، نقشه، علامت تجاری و سایر حقوق مشابه

البته در نظر داشته باشید ممکن است بر حسب مورد، موارد دیگری نیز به این لیست اضافه گردد. 

هزینه‌هایی که نباید در ارزش کالا محاسبه شوند

همان‌طور که توضیح دادیم ارزش کالا شامل هزینه‌هایی است که در فرآیند خرید کالا و انتقال آن به اولین گمرک کشور مقصد، پرداخت می‌شوند. بنابراین انواع هزینه‌های ترخیص کالا و انجام امور پس از ترخیص، از جمله هزینه حمل، تخلیه و بارگیری، نصب و مونتاژ و راه‌اندازی ماشین آلات خط تولید و حفظ و نگهداری آن‌ها، هزینه‌های مربوط به آموزش و اعزام کارشناسان خارجی توسط فروشنده خارجی کالا را نباید در محاسبه ارزش کالا وارد نمود. 

روش‌های تعیین ارزش و تعرفه کالا

بارها اشاره کرده‌ایم که تعیین دقیق ارزش و تعرفه گمرکی کالاها در روند ترخیص کالا و همچنین هزینه‌های واردات کالا موثر خواهد بود. بنابراین لازم است با شیوه‌های تعیین ارزش کالا آشنا شویم.

برای تعیین ارزش و تعرفه کالا سه روش اصلی وجود دارد که هرکدام از آن‌ها را به اختصار بررسی خواهیم کرد.

• تعیین ارزش و تعرفه کالا براساس فاکتور صاحب کالا

در این شیوه که می‌توان آن را ساده‌ترین روش تعیین ارزش و تعرفه کالا نامید، فاکتور یا سیاهه خرید اهمیت و نقش اساسی خواهد داشت. با توجه به این نکته که در فاکتور ارائه شده توسط فروشنده همه هزینه‌ها از جمله قیمت CIF  کالا، هزینه‌های حمل‌ونقل تا اولین اداره گمرک در کشور مقصد و بیمه درج شده است، این سند می‌تواند معیار و مبنای تعیین ارزش و تعرفه کالا باشد.

• تعیین ارزش و تعرفه کالا با استفاده از سامانه TSC

یکی دیگر از شیوه‌های تعیین ارزش و تعرفه کالا استفاده از سامانه آنلاین TSC است. این سامانه که در آدرس epl.irica.ir در دسترس تجار و واردکنندگان قرار دارد، حاوی بانک اطلاعات کاملی از ارزش کالاهای تولیدی و بازرگانی است. اداره گمرک با راه‌اندازی این سامانه تلاش کرده است با تعیین و طبقه‌بندی ارزش و تعرفه کالاهای مختلف، اطلاعات مورد نیاز را در اختیار تجار قرار دهد. واردکنندگان می‌توانند با مراجعه به این سامانه به‌راحتی و در کمترین زمان با استفاده از ارزش‌های از پیش تعیین شده توسط گمرک و با توجه به کد TSC کالای خود، ارزش آن را تعیین نمایند.

لازم به ذکر است کد TSC  کالا که به آن شناسه کالا نیز گفته می‌شود، یک کد چهار رقمی است که براساس مدل کالا و مشخصات فنی، فیزیکی و شیمیایی آن تعیین می‌گردد.

• تعیین ارزش و تعرفه کالا توسط گمرک

یکی دیگر از شیوه‌های تعیین ارزش و تعرفه کالا مراجعه به اداره گمرک و ارائه درخواست به آن اداره برای انجام این مهم است. در این شیوه اداره گمرک بر اساس قوانین موجود اقدام به تعیین ارزش و تعرفه کالا خواهد کرد. عموما این شیوه زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که یا کالای وارداتی دارای فاکتور نبوده یا فاکتور ارائه شده مورد تائید اداره گمرک نیست. گمرک برای تعیین ارزش و تعرفه کالاها از روش‌های مختلفی استفاده می‌کند که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به استناد به ارزش معاملاتی کالاهای یکسان یا مشابه اشاره کرد. 

بهترین شیوه تعیین ارزش و تعرفه کالا

حال که با روش‌های محاسبه و تعیین ارزش و تعرفه کالا آشنا شدیم و به اهمیت آن پی بردیم لازم است تا بهترین تصمیم را برای تعیین ارزش کالای وارداتی بگیریم. نکته مهمی که باید به آن توجه داشت پیچیدگی این محاسبات است. حتی یک خطای کوچک در تشخیص و تعیین ارزش و تعرفه کالای وارداتی می‌تواند منجر به زیان‌های جبران ناپذیری شود. با توجه به تمام موارد گفته شده بهترین راه برای محاسبه و تعیین ارزش و تعرفه کالا مشورت با شرکت‌های خدمات مشاوره بازرگانی است. این شرکت‌ها با تجربه و دانش بالای خود در زمینه‌های مختلف تجارت در کنار شما خواهند بود. یکی دیگر از مزایای همکاری با این شرکت‌ها امکان محاسبه ارزش کالا حتی پیش از اقدام به دریافت پیش‌فاکتور است بنابراین می‌توان با برنامه‌ریزی دقیق اقدام به واردات کالا نمود. به طور مثال در صورتی که قصد واردات تجهیزات پزشکی یا واردات تجهیزات دندانپزشکی یا واردات لوازم جانبی گوشی یا واردات لوازم یدکی خودرو یا واردات لوازم آرایشی و بهداشتی یاواردات خودرو یا واردات قهوه یا واردات بیل مکانیکی و یا حتی واردات بدون کارت بازرگانی را داشته باشید، علاوه بر هزینه‌های عمومی، هزینه‌ها و مجوزهای واردات و صادرات خاصی نیز باید تهیه شوند. در این صورت مشاوران بازرگانی با اطلاعات دقیق نه تنها در زمان برنامه‌ریزی در کنار شما هستند بلکه در طول فرآیند واردات کالا نیز در جهت رفع دغدغه و نگرانی‌های شما تلاش خواهند کرد. شرکت واردات و صادرات تی جی اکسپورت از صفر تا صد واردات و یا صادرات را برای شما انجام می دهد. برای کسب اظلاعات بیشتر در زمینه ی امور گمرکی در صورت تمایل می توانید مقاله ی اظهارنامه گمرکی چیست را مطالعه نمایید.